Altijd als ik in Italië ben, ga ik (iets te vaak) winkelen en dan natuurlijk het liefst naar de (nogmaals: iets te vaak) kookwinkels. Daar kun je de leukste dingen kopen, maar mijn oog valt altijd op die percolators van Bialetti. Nu was ik nooit zo’n koffiedrinker, maar sinds ik 32 uur per week werk en dus koffie nodig heb, ben ik ook een koffiedrinker geworden. Sinds ik thuiswerk en zelf mijn koffie moet regelen, had ik eindelijk het perfecte excuus om zo’n leuke percolator te kopen. Van Bialetti uiteraard. Maar hoe werkt een percolator eigenlijk?
Eigenlijk is het heel simpel en dat is ook direct het mooie van een percolator. Slow coffee noemen ze het ook wel, maar dat slow valt mij nog best mee.
Hoe werkt een percolator?
Koffie zetten met een percolator, percoleren, werkt als volgt. Het water in het reservoir wordt verwarmd en wordt vervolgens via een hol buisje naar boven gestuwd. Er ontstaat een druk waardoor het water door de gemalen koffie en de filterzeef naar boven gaat en uiteindelijk via een tweede holle buis in de uitschenkkan terecht komt. Koffie gezet met een percolator heeft prachtige aroma’s en is krachtig van smaak.
Deze methode van koffie zetten bestaat al heel lang, zeker sinds de jaren 1600 al.
Percoleren betekent: het sijpelen van een vocht door een poreuze substantie of kleine opening.
Wat is een percolator?
Laten we beginnen met de basis: wat is een percolator? Wist je bijvoorbeeld dat een percolator niet hetzelfde is al een moka express (espresso-potje). Deze twee ‘apparaten’ worden toch nog vaak door elkaar gehaald. Het verschil zit vooral in de druk waarbij het water door de koffie gaat. Bij espresso ligt die druk erg hoog, daarom is de smaak ook intenser. De hoeveelheid is bij beide methodes hetzelfde, namelijk 30 ml.
Een percolator bestaat uit een waterreservoir, een filter voor de gemalen koffie en een percolatorkan waar uiteindelijk de koffie in terecht komt. Tussen de filter en de percolatorkan zit nog een filterplaatje en een filterring.
Koffie zetten met een percolator
Iets meer informatie nodig? Hieronder een handig stappenplan!
1. Vul het waterreservoir
Vul het waterreservoir tot de veiligheidsventiel. Zeker niet hoger, want dan komt er direct water bij de gemalen koffie en werkt de percolator niet meer of niet goed.
Hoeveel water je erin moet doen is afhankelijk van de maat van de koffiepercolator. De meeste percolators hebben een grootte van vier tot negen kopjes van 30 ml. Wil je één kopje zetten? Gebruik dan iets meer water dan 30 ml, omdat er altijd een beetje water in het reservoir achterblijft.
2. Vul de filter met gemalen koffie
Vul dan de koffiefilter met de gemalen koffie. Het lekkerste is om versgemalen koffie te gebruiken, maar wie heeft daar altijd tijd voor. Ik gebruik dus gemalen koffie van Lavazza of Illy (ik blijf natuurlijk wel bij de Italiaanse merken). De filter moet je vullen tot de rand, maar stamp het niet aan. Het water moet er namelijk gemakkelijk doorheen stromen. Wanneer je het te veel aandrukt, ontstaat er te veel druk en krijg je snel een bittere smaak. Koffiefilter gevuld? Plaats de filter op het waterreservoir.
Gebruik altijd gemalen koffie die geschikt is voor percolators. Deze maling van deze koffie is middelgrof. Maling voor espresso is fijn en daarom niet geschikt voor koffiepercolators omdat het snel bitter wordt.
3. Plaats de percolator op het fornuis
Draai de uitschenkkan weer op het reservoir en plaats de percolator op de warmtebron. Gebruik je gas? Zorg er dan voor dat de vlammen niet over de percolator heen komen. Een gematigd vuurtje is het beste in dit geval.
Met een percolator zet je slow coffee, dus zet het vuur niet te hoog. Wanneer de temperatuur te hoog is, gaat het water te snel door de gemalen koffie heen en mis je de krachtige smaken.
4. Wacht geduldig
Het lastigste: wachten. Houd het proces ondertussen wel in de gaten. Je kunt de deksel gewoon open laten om te zien hoe het gaat.
Wanneer het water gaat koken, wordt het naar boven gestuwd via de holle buis, door de gemalen koffie heen en dan via een holle buis in de percolatorkan. Wanneer je de koffie begint te ruiken, weet je dat het water bijna naar boven komt. Er komt meestal eerst een beetje waterdamp uit het holle buisje en dan volgt de koffie. Wanneer er weer koffiebellen te zien zijn, kun je de percolator van de warmtebron afhalen. De koffie is klaar!
5. Schenk de koffie uit
Belangrijk is om de koffie snel uit te schenken. Doordat de percolator erg heet is, wordt de koffie sneller bitter. Schenk je niet direct alle koffie uit? Gebruik dan een kan om de koffie in tussentijd te bewaren.
Percolator schoonmaken
Als je dan hebt genoten van je bakje koffie, moet je helaas nog één ding doen: de percolator schoonmaken. Gelukkig is dit heel eenvoudig.
Wacht eerst even tot de percolator helemaal is afgekoeld. Draai de uitschenkkan los en haal de koffiefilter eruit. Gooi de gemalen koffie weg en spoel de filter goed af met koud water. Spoel ook het waterreservoir en de percolatorkan af onder de kraan. Maak alles goed schoon en droog de onderdelen dan af.
Doe je percolator nooit in de vaatwasser en gebruik geen afwasmiddelen bij het schoonmaken. Het enige wat je nodig hebt is water en eventueel een zacht sponsje (geen schuursponsjes natuurlijk, die laten kleine krassen achter).
Percolator kopen? Tips!
Ben je op zoek naar een mooie koffiepercolator? Ik heb nog wat handige tips voor je.
Percolators zijn geschikt voor allerlei warmtebronnen, maar niet altijd voor inductie. Let op als je een percolator gaat kopen dat die geschikt is voor een inductieplaat.
Elektrische percolators zijn ook heel handig en werken precies hetzelfde.
Kies niet een al te grote percolator. Het is dan lastiger om in te schatten hoeveel water je nodig hebt voor minder kopjes en daarnaast gebruik je snel te veel koffie.
Hier koop je percolators:
Bialetti
Het meest bekende Italiaanse merk is Bialetti. Dit design is overgenomen door veel andere fabrikanten, maar Bialetti blijft toch de favoriet. Je hebt niet alleen zilverkleurige, maar ook rode en zwarte.
Te koop in meerdere maten:
2 – kops
3 – kops
4 – kops
6 – kops
Inductie
Wanneer je kookt op inductie, heb je een percolator nodig die hier geschikt voor is.
Bijvoorbeeld:
Bialetti Kitty
Bialetti Moka
BiggCoffee
Elektrische percolators
Liever elektrisch? Dat is ook geen probleem. Een voordeel van een elektrische percolator is dat deze automatisch uitschakelt. Daarnaast zijn er ook percolators met een timer, nog makkelijker!
Geen Bialetti?
Natuurlijk hoef je niet per se een percolator te kopen van Bialetti, er zijn ook nog genoeg andere mooie merken.
